Έμφραγμα είναι η νέκρωση μέρους του καρδιακού μυ (μυοκάρδιο) εξαιτίας απόφραξης στεφανιαίας αρτηρίας η οποία εφοδιάζει την καρδία με αίμα πλούσιο σε οξυγόνο και θρεπτικά συστατικά. Η απόφραξη μιας τέτοιας αρτηρίας στερεί από την καρδιά το οξυγόνο και για αυτό τον λόγο δημιουργείτε νέκρωση (έλλειψη οξυγόνου).
Η έλλειψη οξυγόνο προκαλεί στηθάγχη (πόνο στο στήθος) και πόνο στο στήθος. Αν η κυκλοφορία του αίματος δεν επανέλθει μέσα σε 20 – 40 λεπτά, τότε επέρχεται ολική νέκρωση του μυ και ακολούθως το θάνατο.
Η απόφραξη προκαλείται συνήθως από θρόμβωση ή εμβολή. Θρόμβωση ονομάζουμε τη δημιουργία ενός θρόμβου αίματος (ποσότητα αίματος που έχει πήξει) σε ένα αγγείο, ο οποίος εμποδίζει τη συνεχή ροή του αίματος. Εμβολή ονομάζουμε την απόφραξη κάποιου αιμοφόρου αγγείου από έμβολο (ξένο σώμα ή κινούμενου θρόμβου) που μεταφέρεται μέσω της κυκλοφορίας του αίματος.
Το έμφραγμα του μυοκαρδίου αποτελεί ένα από τους βασικούς λόγους θανάτου στη Κύπρο σήμερα (και στην Ελλάδα επίσης). Αυτό οφείλετε στους πολλούς παράγοντες κινδύνου που αντιμετωπίζει ο κύπριος σήμερα και στο τρόπο ζωής και (μη) άθλησης.
Πολλοί από τους κινδύνους αυτούς είναι συνδεδεμένοι με την ανάπτυξη της αθηρωμάτωσης (διαβάστε εδώ περισσότερα). Η παρουσία ταυτόχρονα δύο παραγόντων αυξάνει εις διπλούν το κίνδυνο εμφάνισης εμφράγματος.

Μερικοί από τους κινδύνους:

  • Υπερλιπιδαιμία – υψηλά επίπεδα LDL (κακή χοληστερόλη) και τριγλυκεριδίων.
  • Χαμηλά επίπεδα της HDL (καλή χοληστερόλη).
  • Σακχαρώδης διαβήτης – αυξάνει την ταχύτητα δημιουργίας της αθηρωματικής πλάκας
  • Υψηλή πίεση
  • Κάπνισμα
  • Οικογενειακό ιστορικό
  • Το έμφραγμα του μυοκαρδίου εμφανίζεται πιο συχνά στους άνδρες
  • Αθηρωμάτωση
  • Ξαφνική αρρυθμία (μη ελεγχόμενη καρδιακή λειτουργία)

Συμπτώματα

  • Εκτός από τη στηθάγχη και το σφίξιμο στο στήθος υπάρχουν και άλλα συμπτώματα του εμφράγματος του μυοκαρδίου
  • Πόνος, αίσθηση πίεσης στο στήθος
  • Πόνος στη κάτω γνάθο
  • Ναυτία, τάση για εμετό, κοιλιακή δυσφορία
  • Εφίδρωση
  • Αναγούλες, όξινη γεύση στο στόμα
  • Πόνο στο αριστερό ώμο
  • Πόνο στο πάνω μέρος του στήθους
  • Αίσθηση ανησυχίας
  • Χωρίς συμπτώματα – 1/4 των ασθενών το έμφραγμα εμφανίζεται χωρίς σημάδια

Όσο ασθενή και αν είναι τα συμπτώματα, το πιο σημαντικό είναι η γρήγορη διάγνωση και θεραπεία η οποία σώζει ζωές. Όσο πιο μεγάλη είναι η καθυστέρηση της διάγνωσης και της θεραπείας τόσο πιο πολύ μεγαλώνει και ο κίνδυνος θανάτου.

Επιπλοκές εμφράγματος του μυοκαρδίου

  • Καρδιακή ανεπάρκεια που οφείλετε στη νέκρωση μεγάλου τμήματος της καρδιάς.
  • Κοιλιακή μαρμαρυγή ή ασυντόνιστη συστολή των κοιλιών του καρδιακού μυ που οδηγεί στην παύση της αποτελεσματικής κυκλοφορίας του αίματος και ακολούθως στο θάνατο, εάν δεν υπάρξει ιατρική βοήθεια μέσα στα πρώτα 5 λεπτά.
  • Άλλες διαταραχές ρυθμού και αγωγιμότητας όπως έκτακτες συστολές, κοιλιακή ταχυκαρδία, κολπική μαρμαρυγή, φλεβοκομβική βραδυκαρδία, κολποκοιλιακό αποκλεισμό(ΑV-block).
  • Αποκοπή του νεκρού τμήματος.
  • Ανεύρυσμα (διεύρυνση, διόγκωση ή διάταση τμήματος ενός αιμοφόρου αγγείου).
  • Αρτηριακή ή πνευμονική εμβολή. Θρόμβοι που αποκολλήθηκαν και μεταφέρονται μέσω του αίματος σε άλλα αρτηρίες και αγγεία στο σώμα.
  • Περικαρδίτιδα. Φλεγμονή του περικαρδίου(υμένα που περιβάλλει την καρδιά).
  • Εμφάνιση δεύτερου εμφράγματος

Τι πρέπει να κάνει ο κάθε ένας για να μειώσει τον κίνδυνο

  • Πρωταρχικά να γίνει φίτ
  • Να μειώσει την κατανάλωση λιπαρών τροφών
  • Να μειώσει δραστικά την κατανάλωση τυγανιτών
  • Να σταματήσει να τρώει fast food
  • Να αρχίσει να αθλείται. Ακόμα και το περπάτημα είναι άθληση (40-50 λεπτά ημερησίως)
  • Να μάθει να τρώει με μέτρο και όχι ότι υπάρχει στο τραπέζι
  • Να μην τρώει τη μίλλα και λίγο κρέας αλλά να τρώει κρέας με λίγη μίλλα (ή αλλιώς μιλλούδα, μιλλούα, πέτσα κτλπ)
  • Δεν είναι ανάγκη κάθε μέρα κρέας. Υπάρχουν και άλλες κατηγορίες τροφών π.χ. ψάρι, όσπρια, λαχανικά, φρούτα, ξηροί καρποί.
  • Να μην τρώει η ώρα 22.00 το βράδυ αυτό που θα έτρωγαν η ώρα 20.00 2-3 πεινασμένοι.
  • Ικανοποιητική κατάπωση νερού
  • Μαζί με την σούβλα ας σερβίρεται και λίγο παραπάνω σαλάτα.

Είναι στο χέρι καθενός να διατηρεί την σωματική του υγεία. Δεν είναι δύσκολο ούτε ακατόρθωτο να είσαι κοντά στους κανόνες υγιεινής διατροφής και ζωής. Δυστυχώς κάθε ένας από μας μπορεί να φέρει στο μυαλό του τουλάχιστον ένα γνωστό ή συγγενή που έπασχε τουλάχιστον μια φορά από έμφραγμα (για να μην πούμε που πέθανε από έμφραγμα). Και επειδή καμιά φορά του κυπραίου αν δεν του μιλήσεις σκληρά δεν νιώθει. Πόσοι από μας έχασαν παπού, θείο, αδερφό, φίλο ή συγγενή από έμφραγμα του μυοκαρδίου.

Και να θυμάστε! Τρώμε για να ζούμε και δεν ζούμε για να τρώμε.